Bursa Siber Tehditlere Hazır mı? BUSOME Neden Stratejik Bir Gereklilik?

Türkiye'nin üretim ve teknoloji merkezlerinden biri olan Bursa, sanayisiyle olduğu kadar dijitalleşen altyapısıyla da ülkenin omurgasını oluşturuyor. Ancak dijitalleşme hızlandıkça riskler de büyüyor.Metaverse ve Yapay Zekâ Uzmanı Dr. Metin Çengel, Bursa için hayati önemde gördüğü BUSOME projesinin (Bursa İli Siber Olaylara Müdahale Ekibi) detaylarını anlatarak şehrin geleceği açısından çarpıcı mesajlar verdi.

“Sanayi Güçlüyse, Siber Güvenlik de Güçlü Olmalı”

Çengel’e göre günümüz dünyasında üretim yalnızca fiziksel tesislerde değil; dijital ağlarda yapılıyor.Fabrikaların üretim bantları, belediyelerin altyapı otomasyonları, bankacılık sistemleri, lojistik ağları… Hepsi görünmez bir dijital savaşın hedefi.

“Bir kurum hacklendiğinde, yalnızca bilgisayarlar işlevini yitirmiyor; üretim duruyor, şehir aksıyor, ekonomi sekteye uğruyor. Bursa gibi kritik bir sanayi kentinin dijital kalkanı olmazsa ekonomik gücü de risk altındadır.”

BUSOME: Bursa'nın Dijital Koruyucusu

Siber saldırıların her yıl dünya ekonomisine trilyonlarca dolar zarar verdiğini hatırlatan Dr. Çengel, BUSOME’un yalnızca teknik bir proje olmadığını; Bursa’yı geleceğe hazırlayan stratejik bir güvenlik yatırımı olduğunu söyledi.

BUSOME’nun temel hedefi, Bursa’daki:

• devlet kurumlarını

• özel sanayi kuruluşlarını

• bankacılık altyapılarını

• STK ve yerel organizasyonları

• vatandaşları

siber saldırılara karşı korumak ve hızlı müdahale kapasitesi oluşturmak.

“Siber güvenlik yalnızca uzmanların sorunu değil; tüm şehrin ortak sorumluluğudur. BUSOME, Bursa’nın dijital refleks merkezi olacak.”

Hacker Türleri: Tehdit Nereden Geliyor?

Dr. Çengel, halk arasında sık karıştırılan "hacker" kavramını da sade bir dille anlatarak siber saldırıların çeşitliliğine dikkat çekti:

• Beyaz Şapkalılar: Sistemleri test eden, açıkları bulan, kurumları koruyan etik uzmanlar.

• Siyah Şapkalılar: Para, intikam veya casusluk için saldırı gerçekleştiren tehlikeli gruplar.

• Gri Şapkalılar: İzin almadan sisteme girip karşılığında ödül isteyen ara grup.

• Script Kiddies: Hazır araçlarla gelişigüzel saldırı yapan amatörler.

• Devlet Destekli Hackerlar: Ülkeler arası siber savaşların görünmeyen aktörleri.

Bu çeşitlilik, siber güvenliğin neden yalnızca antivirüs yazılımı kurmaktan ibaret olmadığını açıkça gösteriyor.

BUSOME Nasıl Yapılanacak? İşte Önerilen Organizasyon Şeması

Dr. Çengel’in önerdiği modele göre BUSOME, hem uzmanlık hem de hızlı karar alma üzerine kurulu esnek bir yapıya sahip olacak.

• Üst Yönetim Kurulu

Valilik, belediye, sanayi temsilcileri, özel sektör yöneticileri ve STK temsilcilerinden oluşacak.

• Müdürlük

USOM ile koordinasyonu sağlayan yönetici kadro.

• Uzman Ekipler

• Eğitim ve Bilinçlendirme Birimi: Vatandaş seminerleri, kurum içi eğitimler.

• Pentest & Denetim Birimi: Siber saldırı simülasyonları, zafiyet analizleri.

• Acil Müdahale Ekibi: Gerçek saldırılara anında müdahale eden saha ekibi.

• Ar-Ge ve Tehdit Analizi Birimi: Yeni tehditleri takip eden uzman araştırmacılar.

Başlangıçta 20–30 kişilik profesyonel bir ekip, Bursa’nın dijital savunmasını üstlenecek.

BUSOME’un Görevleri: Bursa’nın Dijital Kalkanı

BUSOME uygulamaya geçtiğinde şehir çapında siber riskleri azaltacak beş temel görev üstlenecek:

1. Eğitim & Farkındalık

Halka açık bilinçlendirme kampanyaları, kurum içi siber hijyen eğitimleri.

2. Test ve Denetim (Pentest)

Fabrikaların, kamu kurumlarının ve bankaların sistemlerinin düzenli olarak saldırı simülasyonlarıyla test edilmesi.

3. Acil Saldırı Müdahalesi

Gerçekleşen saldırılarda hızlıca sahaya inen bir uzman ekip.

4. Danışmanlık ve Yol Haritası

Kurumlara özel güvenlik stratejileri oluşturulması.

5. Yapay Zekâ Destekli Tehdit Tespiti

Anomali algılama, otomatik saldırı engelleme sistemleri, erken uyarı mekanizmaları.

“Önlem Lüks Değil, Ulusal Görevdir”

Dr. Metin Çengel, siber güvenliğin artık bir teknoloji konusu değil; ulusal güvenlik meselesi olduğunu vurguluyor.

“BUSOME, Bursa’nın dijital ordusudur. Bursa kendisini korursa Türkiye kazanır. Bugün önlem almak, yarın yaşanacak krizleri önlemektir.”

Siber Güvenlik: 7’den 70’e Herkesin Sorumluluğu

Dr. Çengel’e göre zincirin en zayıf halkası genellikle insandır.Bu yüzden bireysel bilinç kritik önem taşıyor:

• güçlü şifre kullanmak

• güncellemeleri ihmal etmemek

• şüpheli bağlantılara tıklamamak

• iki faktörlü doğrulama kullanmak

saldırıların büyük kısmını engelleyebilen basit ama etkili tedbirler.

---

Derin Bakış

Dijitalleşen dünyada şehirlerin kendi siber savunma ekiplerini kurması bir lüks mü, yoksa kaçınılmaz bir gereklilik mi? Sizce BUSOME gibi yerel birimlerin yaygınlaşması

Türkiye’nin ulusal siber direncini nasıl etkiler?